Ωδή στον αρχαίο ίππο: Η έκθεση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών

Χάλκινη προτομή αλόγου, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Φλωρεντίας «…κανείς δε θα κουραστεί να το κοιτάζει όσο επιδεικνύεται στο θεατή με όλο το...

Χάλκινη προτομή αλόγου, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Φλωρεντίας

«…κανείς δε θα κουραστεί να το κοιτάζει όσο επιδεικνύεται στο θεατή με όλο του το μεγαλείο», έγραφε ο Ξενοφώντας για το άλογο στην πραγματεία του «Περί Ιππικής» τον 4ο π.Χ. αιώνα. Και είναι γεγονός, ότι οι αρχαίοι έτρεφαν μεγάλο θαυμασμό για τα άλογα, τα οποία είχαν σε υψηλή εκτίμηση ως σύμβολο δύναμης και εξουσίας, ομορφιάς και υπερηφάνειας.

Από την Εποχή του Χαλκού ήδη (1200 π.Χ.) όταν έθαβαν τα άλογα όπως τους ανθρώπους ως την πομπή των ιππέων στην περίφημη ζωφόρο του Παρθενώνα κι από τον Όμηρο που είχε αποδώσει στα άλογα του Αχιλλέα μεταφυσικές ιδιότητες (μπορούσαν να μιλήσουν), ως τον ονομαστό Βουκεφάλα του Μεγαλέξανδρου και ως τον Αριστοφάνη ακόμη, και την κωμωδία του «Ιππείς» όπου ιππείς πράγματι συγκροτούν το Χορό.

Πήλινο αλογάκι από παιδική ταφή. Από την πρωτογεωμετρική εποχή. Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού

Σ΄αυτόν τον διαχρονικό σύντροφο του ανθρώπου είναι αφιερωμένη η έκθεση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών «ΙΠΠΟΣ: Το Άλογο στην Αρχαία Αθήνα», που θα εγκαινιαστεί στις 20 Ιανουαρίου συνδυάζοντας την τέχνη και την επιστήμη.

Σκοπός της έκθεσης είναι να αναδείξει τους διαφορετικούς ρόλους που έπαιζαν τα άλογα στην αρχαία Αθήνα και να διδάξει στους επισκέπτες την ιδιαίτερη σημασία που είχαν στη ζωή των αρχαίων Αθηναίων.

Καθώς τα άλογα απεικονίζονταν σε όλες τις μορφές της αρχαίας ελληνικής τέχνης η έκθεση περιλαμβάνει πλήθος διαφορετικών αρχαιοτήτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως μαρμάρινα γλυπτά, αγγεία και νομίσματα από τη Γεωμετρική, την Αρχαϊκή, την Κλασική και την Ελληνιστική περίοδο. Αυτά τα έργα τέχνης, και κυρίως τα αττικά γραπτά αγγεία, απεικονίζουν την εμμονή των Αθηναίων με την εκτροφή των αλόγων και τους ιππικούς αγώνες.

Ερυθρόμορφη οινοχόη, από τις ανασκαφές της Αρχαίας Αγοράς της Αμερικανικής Σχολή Κλασικών Σπουδών, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών

Ένα από τα κεντρικά εκθέματα της έκθεσης εξάλλου αποτελεί η χάλκινη κεφαλή αλόγου της Ελληνιστικής εποχής (340-330 π.Χ. από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Φλωρεντίας, η οποία ανήκε στη συλλογή του Λαυρέντιου του Μεγαλοπρεπή των Μεδίκων.

Οι ανασκαφές Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας άλλωστε, έχουν φέρει στο φως αρκετές μαρτυρίες για την οργάνωση και το σημαντικό ρόλο του αθηναϊκού ιππικού σώματος, των «Ιππέων», με τη μορφή επιγραφών, συμβόλων και τιμητικών μνημείων. Γι΄αυτό το λόγο άλλωστε θέτει σε πρώτο πλάνο το σημαντικό ρόλο της αρχαιολογικής επιστημονικής έρευνας στην κατανόηση του παρελθόντος.

Μελανόμορφος αμφορέας, Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού

Στο πλαίσιο αυτό μάλιστα θα εκτεθεί για πρώτη φορά ένας αρχαίος σκελετός αλόγου, ο οποίος μελετάται από τον δρ. Φλιντ Ντιμπλ, συνεργάτη του Malcolm H. Wiener Εργαστηρίου Αρχαιολογικών Επιστημών, μαζί με τα αρχαιολογικά του συμφραζόμενα και ζωολογικά δεδομένα.

Το έκθεμα αυτό μάλιστα έχει σαν στόχο να αναδείξει επιπλέον την μοναδική συνεργασία της Αμερικανικής Σχολής με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων για τη συντήρηση και μελέτη του οστεολογικού υλικού από την ανασκαφή του νεκροταφείου του Φαλήρου.

Ταφή αλόγου από το νεκροταφείο Φαλήρου. Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων

Μέσα από την έκθεση αυτή η Αμερικανική Σχολή στοχεύει να εκπληρώσει μια από τις πιο σημαντικές αποστολές της, τη διάδοση της αρχαιολογικής και επιστημονικής της έρευνας.

Την έκθεση, που θα παρουσιαστεί στην Πτέρυγα «Ιωάννης Μακρυγιάννης  θα πλαισιώνουν εβδομαδιαία εκπαιδευτικά προγράμματα που θα πραγματοποιούνται από την υπότροφο της Σχολής Ελένη Γκίζα) ενώ περιλαμβάνονται επεξηγηματικές λεζάντες για παιδιά,  καθώς και ένα παιδικό βιβλίο γραμμένο από τη διευθύντρια της Σχολής, καθηγήτρια  Τζένιφερ Νιλς. Τέλος λατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν στο αμφιθέατρο της Σχολής έξι διαλέξεις σχετικά με την αρχαία ιππική τέχνη. Οι διαλέξεις θα είναι διαθέσιμες και διαδικτυακά στον ιστότοπο της Σχολής (www.ascsa.edu.gr).

Info

Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, Πτέρυγα Ι. Μακρυγιάννη:   Σουηδίας 61

Έκθεση: «ΙΠΠΟΣ: Το Άλογο στην Αρχαία Αθήνα»

Διαβάστε εδώ περισσότερες πληροφορίες.

Πηγή: Μ. Θερμού, MonoNews