Επίσκεψη στο κομψό μουσείο Σεφέρη στο Λονδίνο, στο διπλωματικό γραφείο του

Ο Σεφέρης στο BBC, στην ιστορική δήλωσή του εναντίον της χούντας, το 1969. Σχεδόν μπορούσα να τον φανταστώ, αν και το γραφείο ήταν αδειανό. ...

Ο Σεφέρης στο BBC, στην ιστορική δήλωσή του εναντίον της χούντας, το 1969.

Σχεδόν μπορούσα να τον φανταστώ, αν και το γραφείο ήταν αδειανό. Η εικόνα του Σεφέρη, όμως, με την ήρεμα διαπεραστική ματιά πίσω από τον χοντρό σκελετό των γυαλιών του, με φόντο μια βιβλιοθήκη, είναι ίσως η πιο γνώριμη σε εμάς τους κατοπινούς. Και να, που στο πρόσφατο ταξίδι μου στην Αγγλία βρισκόμουν στον χώρο εργασίας που είχε ως διπλωμάτης του ελληνικού κράτους στο Λονδίνο, στο κομψότατο μουσείο που εγκαινιάστηκε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στις 24 Οκτωβρίου του 2023. Αλλωστε, δική της ήταν και η πρωτοβουλία να μεταφερθούν εκεί 32 αντικείμενα που «αφηγούνται» τον βίο του από τις προσωπικές συλλογές της Αννας Λόντου, προγονής του Σεφέρη, και της Δάφνης Κρίνου (θυγατέρας της τελευταίας), καθώς και του ιατρού λοιμωξιολόγου και ιστοριοδίφη της τέχνης Νίκου Παΐσιου. Αφορμή, η συμπλήρωση των 60 ετών από την ανακοίνωση της απονομής του βραβείου Νομπέλ.

Η μόνιμη έκθεση που δημιουργήθηκε στην πρεσβευτική κατοικία είναι αφιερωμένη στις τρεις ιδιότητες του οικουμενικού Ελληνα: «Ο Ανθρωπος, ο Ποιητής και ο Διπλωμάτης». Και είναι ευτυχέστατη η συγκυρία ότι στη θέση του επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής στο Λονδίνο διαδέχθηκε τον Γιάννη Ραπτάκη ο πρέσβης Γιάννης Τσαούσης, ο οποίος έχει και αυτός αγάπη για την ιστορία, τη λογοτεχνία και τα εικαστικά, αλλά και συναίσθηση τι σημαίνει η πολιτιστική διπλωματία. Καθώς πέρασα το κατώφλι του λιλιπούτειου μουσείου, ένιωθα πως ο χώρος πλάι στο Αναγνωστήριο Μπίτον (για να τιμήσουμε και εν ζωή τον Ρόντρικ Μπίτον, τον αγαπητό Ρόντι που αφιέρωσε τη ζωή του στη διδασκαλία της νέας ελληνικής) αναδίδει ιερότητα. Νιώθεις ένα μικρό ρίγος όταν σκέπτεσαι ότι εκεί ο Σεφέρης έζησε και εργάστηκε κατά τη θητεία του ως πρέσβη της Ελλάδας στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1957 έως και το 1962.

Ηταν μια κρίσιμη πολιτικά περίοδος με γεγονότα που αφορούσαν το Κυπριακό και όχι μόνο, που συχνά τον γέμιζαν απόγνωση για τους χειρισμούς του Ελλάδας. Εκεί μέσα, όμως, σε αυτήν τη σάλα είχε συναντήσει τον Τ. Σ. Ελιοτ, τον γλύπτη Χένρι Μουρ, τον Ε. Μ. Φόρστερ, για να βρει παρηγοριά από τη διπλωματία. Τι ωραίο θα ήταν οι τοίχοι να έχουν φωνή και αναμνήσεις. Αντί γι’ αυτούς «μιλούν» στους επισκέπτες τα προσωπικά αντικείμενα, δείγματα της υπηρεσιακής και προσωπικής αλληλογραφίας, αποκόμματα εφημερίδων της εποχής, ελληνικές και ξένες εκδόσεις έργων του. Πάνω στη σκουρόχρωμη λουστραρισμένη μπουαζερί κρέμονται φωτογραφίες και έργα τέχνης. Με συγκίνησαν περισσότερο οι ωραίοι πίνακες της ζωγράφου Λήδας Κοντογιαννοπούλου, που αποτύπωσε στον καμβά απόψεις της κατοικίας του ποιητή στο Μετς, στην οδό Αγρας. Και πάλι ήταν ιδέα της Προέδρου της Δημοκρατίας να συμπεριληφθούν στα εκθέματα του Λονδίνου και δύο έργα της εικαστικού μαζί με δύο πορτρέτα του ποιητή από τον Θανάση Μακρή (ο ίδιος έχει κάνει και μια ωραία προσωπογραφία του Σεφέρη για τη συλλογή του Ιδρύματος Γουλανδρή).

Μετά την επίσκεψη στο γραφείο του Σεφέρη περιηγήθηκα στο Μέιφερ με μια μικρή αναλαμπή ελπίδας, ανάμεσα στους κήπους και στα χαμηλά κτίρια με τον λονδρέζικο ουρανό για σκέπη, οι στίχοι του μου ξαναέρχονταν στο μυαλό σαν αόρατη συντροφιά: «Γυρεύω το παλιό μου σπίτι με τα αψηλά τα παραθύρια, σκοτεινιασμένα από τον κισσό, γυρεύω την αρχαία κολώνα που κοίταζε ο θαλασσινός».

Πηγή: Μ. Πουρναρά, Καθημερινή