Η πιο πρωτότυπη έκθεση που έγινε ποτέ και θα μετατρέψει το Αρχαιολογικό Μουσείο το 2025 σε μια... σπηλιά – 291 εκθέματα από 27 σπήλαια της Β...
Η πιο πρωτότυπη έκθεση που έγινε ποτέ και θα μετατρέψει το Αρχαιολογικό Μουσείο το 2025 σε μια... σπηλιά – 291 εκθέματα από 27 σπήλαια της Βόρειας Ελλάδας.
Αντικείμενα που βρέθηκαν σε σπήλαια, σε σημεία απρόσιτα, τα οποία επέλεγαν οι προϊστορικοί άνθρωποι για να προφυλαχθούν από τα άγρια ζώα και ακραία καιρικά φαινόμενα. Ευρήματα που μοιάζουν ευτελή, αποκαλύπτουν όμως μια καθημερινότητα χιλιάδες χρόνια πριν, τότε που ομάδες τροφοκυνηγών ζούσαν σε βραχοσπηλιές και η μόνη τους ασχολία ήταν η αναζήτηση της τροφής.
Κι αργότερα κατέβηκαν πιο χαμηλά, βρήκαν σπηλιές κοντά σε νερό και πιο μετά, όταν πλέον απέκτησαν μόνιμες κατοικίες κράτησαν τα σπήλαια ως χώρο λατρείας ή ακόμη και ως κρυψώνα και γύρω τους αναπτύχθηκαν θρύλοι και ιστορίες που συγκροτούν τη λαϊκή μας παράδοση.
Όπως λ.χ. το σπήλαιο του Αγίου Γάλακτος στη βορειοδυτική Χίο, για το οποίο ο θρύλος λέει πως η λεπρή κόρη του βασιλιά του Βυζαντίου, εξόριστη από τον πατέρα της, έζησε για τρία χρόνια και θεραπεύτηκε μέσα στη σπηλιά πίνοντας το γαλακτώδες υγρό («Άγιο Γάλας») που υπήρχε στο εσωτερικό της. Ή εκείνο της Μαρώνειας στη Ροδόπη, που φέρεται να ήταν το καταφύγιο του κύκλωπα Πολύφημου.
Αλλά και σπήλαια περισσότερο γνωστά, όπως των Πετραλώνων στη Χαλκιδική, της Θεόπετρας στα Τρίκαλα, του Αγγίτη στις Σέρρες ή ακόμη τα Ασκηταριά στις Πρέσπες.
Αυτές τις σκοτεινές σπηλιές, όπου το φως του ήλιου δύσκολα φτάνει πέρα από την είσοδο και το εσωτερικό τους καλύπτεται από μυστήριο, θα αναδείξει η πιο πρωτότυπη έκθεση που έγινε ποτέ για την ιστορία και για ιστορίες των σπηλαίων. «Στη σπηλιά. Ιστορίες από το σκοτάδι στο φως», ο τίτλος της έκθεσης που θα φιλοξενηθεί από τις αρχές του 2025 και τουλάχιστον ως τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Η ομάδα του Μουσείου με επικεφαλής τη διευθύντριά του, Αναστασία Γκαδόλου, ανέλαβε τη διοργάνωση από κοινού με την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, προϊστάμενος της οποίας είναι ο αρχαιολόγος, Ανδρέας Ντάρλας και το γραφείο της Βόρειας Ελλάδας, με προϊστάμενο τον αρχαιολόγο, Φώτη Γεωργιάδη.
«Είναι η πρώτη φορά που διοργανώνεται μια τέτοιας έκτασης έκθεση με θέμα τον άνθρωπο και τη σχέση του με τα σπήλαια», λέει στη Voria η κ. Γκαδόλου.
Για την υλοποίηση της έκθεσης, το θέμα της οποίας συζητήθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, την περασμένη Τετάρτη, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, απευθύνονται σε 12 Εφορείες Αρχαιοτήτων από τη Μακεδονία, τη Θράκη, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και συγκεντρώνουν 291 αντικείμενα από 27 σπήλαια.
Επιπλέον θα εκτεθούν αντικείμενα από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης και από το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Α.Π.Θ. για την ενότητα «Το σπήλαιο στη φιλοσοφία, στη λογοτεχνία και στην τέχνη», καθώς και μία σπάνια εικόνα από τη Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους. Τα αντικείμενα και το αρχαιοζωολογικό-ανθρωπολογικό υλικό θα δίνουν χρήσιμες πληροφορίες για το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα των σπηλαίων, ενώ θα συστήνουν και κάποια, λιγότερο γνωστά, στο ευρύ κοινό.
Ειδική ενότητα θα αναφέρεται στο έργο της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας, με εικόνες από τις αποστολές και τις ανασκαφές, άρθρα και δημοσιεύσεις, αλλά και μέρος του εξοπλισμού των αρχαιολόγων-σπηλαιολόγων.
Η έκθεση θα έχει διαδραστικό χαρακτήρα και πλην των αντικειμένων που θα εκτίθενται, θα αναπτυχθούν εκπαιδευτικά προγράμματα που εκπονεί η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας.
«Στόχος μας είναι να γνωρίσει το κοινό τα σπήλαια που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τον άνθρωπο από την παλαιολιθική εποχή, που τα χρησιμοποιούσε ως χώρο κατοίκησης, αλλά και αργότερα. Ο τίτλος που επιλέξαμε δεν είναι τυχαίος “Από το σκοτάδι στο φως”, ας μην ξεχνάμε ότι ο Χριστός γεννήθηκε σε μια σπηλιά και έφερε το φως. Επίσης, στοχεύουμε στο να συστήσουμε στο κοινό τον πλούτο των σπηλαίων και πέρα από το αρχαιολογικό ενδιαφέρον που έχουν τα σπήλαια πρέπει να προστατεύονται από όλους στο πλαίσιο της ευρύτερης προστασίας του περιβάλλοντος», σημειώνει η διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Αναστασία Γκαδόλου.
Τη μουσειολογική μελέτη έκανε ομάδα του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, αποτελούμενη από τις αρχαιολόγους: Αγγελική Κουκουβού, Αγνή Αποστολίδου, Κατερίνα Μπεχτσή, Ουρανία Πάλλη, Εύη Παπαδοπούλου, Ευαγγελία Τσαγκαράκη, ενώ θα συσταθεί διεθνής επιτροπή για τη σύνταξη του επιστημονικού καταλόγου.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας/Γραφείο Βόρειας Ελλάδας.
Πηγή: Μ. Ριτζαλέου, Voria
Δεν υπάρχουν σχόλια