Οι χαμένες επιστολές του Καρακάλλα: Δέκα επιγραφές ανακαλύφθηκαν σε τουρκικό χωριό

[Credit: İHA] Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν δέκα ενεπίγραφους λίθους που πιστεύεται ότι φέρουν αυτοκρατορικές επιστολές γραμμένες υπό τον αυτοκράτο...

[Credit: İHA]

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν δέκα ενεπίγραφους λίθους που πιστεύεται ότι φέρουν αυτοκρατορικές επιστολές γραμμένες υπό τον αυτοκράτορα Καρακάλλα — κρυμμένες για σχεδόν 1.800 χρόνια κάτω από ένα αγροτικό σπίτι στην επαρχία Burdur της Τουρκίας.

Σε μια εκπληκτική ανατροπή της τύχης, ένα ταπεινό πέτρινο σπίτι στη νοτιοδυτική Τουρκία αποκαλύφθηκε ότι περιέχει ένα από τα σπανιότερα ίχνη της ρωμαϊκής ιστορίας. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ότι αρκετοί από τους θεμέλιους λίθους του φέρουν επιγραφές από μια επιστολή 1.800 ετών που γράφτηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Καρακάλλα (186-217 μ.Χ.) — κρυμμένη σε κοινή θέα για δεκαετίες στο χωριό Yarışlı κοντά στην αρχαία πόλη Τακίνα.

Το σπίτι, που σήμερα είναι εγκαταλελειμμένο, χτίστηκε τη δεκαετία του 1950 από χωρικούς που χρησιμοποίησαν πέτρες που πήραν από τα ερείπια της αρχαίας πόλης Τακίνα στην περιοχή Yeşilova του Burdur. Μεταφερόμενες με άμαξες, αυτές οι αρχαίες πέτρες χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή σπιτιών — μια συνήθης πρακτική την εποχή εκείνη, πολύ πριν αναγνωριστεί η αρχαιολογική σημασία της περιοχής.

Αρχαιολόγοι που εργάζονταν στην περιοχή το 1970 αναγνώρισαν τις πέτρες ως μέρος μιας επιστολής του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καρακάλλα, ο οποίος κυβέρνησε μεταξύ 186 και 217 μ.Χ. [Credit: İHA]

Μια επιστολή από τον αυτοκράτορα κάτω από τους τοίχους

Το 1970, αρχαιολόγοι που εργάζονταν στην περιοχή έκαναν μια εκπληκτική ανακάλυψη: δέκα πέτρες στους τοίχους του σπιτιού είχαν χαραγμένες λατινικές επιγραφές που ανήκαν σε ένα αυτοκρατορικό διάταγμα ή επιστολή που εκδόθηκε από τον αυτοκράτορα Καρακάλλα, έναν από τους πιο ισχυρούς και αμφιλεγόμενους ηγέτες της Ρώμης. Ειδικοί από το Μουσείο του Burdur κατέγραψαν τις πέτρες, αναγνωρίζοντάς τες ως θραύσματα επίσημης αλληλογραφίας που χρονολογείται στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ.

Για τον ντόπιο κάτοικο Ferhat Ağıl, του οποίου ο πεθερός έχτισε το σπίτι, η αποκάλυψη ήταν εκπληκτική.

«Μας είπαν ότι αυτές οι πέτρες προέρχονταν από τη ρωμαϊκή περίοδο», θυμάται ο Ağıl. «Αργότερα, το μουσείο επιβεβαίωσε ότι επρόκειτο για μια επιστολή που είχε γράψει ο ίδιος ο Καρακάλλας. Δεν έχω δει ποτέ αλλού πέτρες σαν αυτές».

Μετά την ανακάλυψη, το Μουσείο του Burdur εξέδωσε επίσημη εντολή προστασίας, καταχωρίζοντας τα ευρήματα ως αντικείμενα πολιτιστικής κληρονομιάς. Η οικογένεια έλαβε μια επιστολή με οδηγίες να μην αλλοιώσει ή μετακινήσει τα υλικά μέχρι να μπορέσουν να μεταφερθούν με ασφάλεια για συντήρηση. Αν και το κτίριο έχει από τότε καταστραφεί, οι πέτρες με τις επιγραφές παραμένουν σε εξαιρετικά καλή κατάσταση — ανθεκτικές ως γέφυρα μεταξύ της αρχαίας Ρώμης και της σύγχρονης Ανατολίας.

Οι δέκα πέτρες με επιγραφές που χρησιμοποιήθηκαν στα θεμέλια του σπιτιού καταγράφηκαν επίσημα και τέθηκαν υπό την εποπτεία της Διεύθυνσης Μουσείων του Burdur. [Credit: İHA]

Αρχαία Τακίνα: Η κρυμμένη καρδιά της ρωμαϊκής Πισιδίας

Η αρχαία πόλη Τακίνα, που βρίσκεται κοντά στη λίμνη Salda, ήταν κάποτε ένας ακμάζων οικισμός κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Η πόλη διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην περιοχή της Πισιδίας, γνωστή για τους ναούς, τα διοικητικά κτίρια και τις νεκροπόλεις της. Αρχαιολογικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι η Τακίνα άνθισε ως τοπικό κέντρο υπό τη ρωμαϊκή κυριαρχία, με δημόσιες επιγραφές, τιμητικά μνημεία και ναούς αφιερωμένους σε διάφορες θεότητες.

Οι αρχαιολόγοι  εκτιμούν ότι οι πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν στο σπίτι στο Yarışlı μπορεί να ανήκαν αρχικά σε ένα τέτοιο δημόσιο κτίριο — πιθανώς σε ένα μνημείο που έφερε ένα διάταγμα του αυτοκράτορα Καρακάλλα. Επιγραφές όπως αυτές συχνά χαράζονταν σε μαρμάρινες πλάκες και τοποθετούνταν σε δημόσιους χώρους για να εμφανίζουν τα μηνύματα, τις νομικές αποφάσεις ή τις αφιερώσεις του αυτοκράτορα.

Ποιος ήταν ο αυτοκράτορας Καρακάλλας;

Γεννημένος ως Μάρκος Αυρήλιος Σεβήρος Αντωνίνος, ο Καρακάλλας κυβέρνησε τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από το 198 μ.Χ. μέχρι τη δολοφονία του το 217. Η βασιλεία του χαρακτηρίστηκε από φιλοδοξία, βία και μεταρρυθμίσεις. Είναι γνωστός κυρίως για την έκδοση του Διατάγματος του Καρακάλλα (Constitutio Antoniniana), το οποίο παραχώρησε τη ρωμαϊκή υπηκοότητα σε σχεδόν όλους τους ελεύθερους κατοίκους της Αυτοκρατορίας — μια απόφαση-ορόσημο που αναδιαμόρφωσε τα κοινωνικά και νομικά θεμέλια της Ρώμης.

Ο Καρακάλλας ήταν επίσης ένας παραγωγικός οικοδόμος, αναθέτοντας την κατασκευή μεγαλοπρεπών κτιρίων όπως τα Λουτρά του Καρακάλλα στη Ρώμη — ένα από τα μεγαλύτερα και πολυτελέστερα δημόσια λουτρά που έχουν κατασκευαστεί ποτέ. Παρά τα επιτεύγματά του, η κληρονομιά του επισκιάζεται από τις αδίστακτες πράξεις του, όπως η σφαγή στην Αλεξάνδρεια και η δολοφονία του ίδιου του αδελφού του, Γέτα. Ωστόσο, ανακαλύψεις όπως η επιστολή του Yarışlı προσφέρουν μια πιο διοικητική εικόνα της διακυβέρνησής του, υπογραμμίζοντας την εμβέλεια της αυτοκρατορικής επικοινωνίας ακόμη και σε απομακρυσμένες επαρχίες.

[Credit: İHA]

Μια τυχαία χρονοκάψουλα

Η ιστορία του σπιτιού Yarışlı αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα του πώς η ιστορία μπορεί να επιβιώσει με τους πιο απροσδόκητους τρόπους. Για δεκαετίες, οι χωρικοί περνούσαν μπροστά από τις επιγραφές χωρίς να συνειδητοποιούν τη παγκόσμια σημασία τους. «Η γραφή είναι στραμμένη προς τα έξω, προς το δρόμο», σημείωσε ο Ağıl. «Στην αρχή, κανείς δεν πίστευε ότι ήταν κάτι το ιδιαίτερο — απλά παλιές πέτρες. Μόνο αργότερα οι αρχαιολόγοι συνειδητοποίησαν την πραγματική τους σημασία».

Σήμερα, το κάποτε κατοικημένο σπίτι έχει μετατραπεί σε ένα σιωπηλό μνημείο — οι πέτρες του φέρουν τις λέξεις ενός αυτοκράτορα που κυβέρνησε πριν από σχεδόν δύο χιλιετίες. 

Διατήρηση και μελλοντική έρευνα

Το Μουσείο του Burdur συνεχίζει να παρακολουθεί τον χώρο, διασφαλίζοντας ότι οι πέτρες παραμένουν προστατευμένες έως ότου μεταφερθούν και μελετηθούν λεπτομερώς. Οι αρχαιολόγοι ελπίζουν ότι μελλοντικές ανασκαφές στην Τακίνα θα αποκαλύψουν επιπλέον επιγραφές ή αντικείμενα που συνδέονται με τη διοίκηση του Καρακάλλα, ρίχνοντας φως στη διακυβέρνηση και τα δίκτυα επικοινωνίας των ρωμαϊκών επαρχιών.

Πηγή: ArkeoNews