Τα «νέα» μνημεία και οι καινούργιες ευκαιρίες του ΕΣΠΑ

Η αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας Μονεμβασιάς ήταν ένα από τα δύσκολα έργα της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείω...

Η αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας Μονεμβασιάς ήταν ένα από τα δύσκολα έργα της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων.

Μπορεί να καθυστέρησαν κάποια απ’ αυτά, όμως τώρα που παραδίνονται σιγά σιγά ή ετοιμάζονται να δεχθούν και πάλι επισκέπτες, βλέπει κανείς τις αλλαγές που μπορούν να φέρουν σε κάθε περιοχή εντός ή εκτός της Αττικής. 

Έργα πολιτισμού που έγιναν με τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, δύσκολα με ιδιαιτερότητες, κι άλλα που ετοιμάζονται τώρα να ενταχθούν στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020. Εργοτάξια που διαλύονται, καινούργια που ετοιμάζονται να ανοίξουν και κάποια τα οποία παλεύουν να κερδίσουν τον χαμένο χρόνο εξαιτίας κακού συντονισμού αλλά και συγκυριών που κράτησαν στάσιμα κάποια έργα.

Στην Ομόνοια ο Άγιος Κωνσταντίνος αποκαταστάθηκε δίνοντας την ευκαιρία για αλλαγή σε μια δύσκολη γειτονιά που δεν έχει και πολλές ευκαιρίες να αλλάξει τη φυσιογνωμία της. Προηγήθηκε η ολοκλήρωση του έργου στον Αγιο Διονύσιο των Καθολικών στην ταλαίπωρη Πανεπιστημίου. Στην Πλάκα ο Πύργος των Ανέμων στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης Αθηνών, στον χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς, εντυπωσιάζει τους επισκέπτες που μπαίνουν πρώτη φορά στο εσωτερικό του. Το Φετιχιέ Τζαμί δίπλα, έτοιμο, ετοιμάζεται κι αυτό να δεχθεί κοινό, ενώ οργανώνει ήδη μια ενδιαφέρουσα έκθεση και πολιτιστικές δράσεις.

Το αρχαίο φρούριο των Αιγοσθένων στο Πόρτο Γερμενό, από τα σημαντικότερα μνημεία αρχαίας αμυντικής φρουριακής αρχιτεκτονικής, με στρατηγική θέση και θέα στον Κορινθιακό Κόλπο, έχει ξυπνήσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών και των κατοίκων της περιοχής. Με την ολοκλήρωσή του ο πύργος θα είναι τριώροφος, στεγασμένος και το κοινό θα έχει πρόσβαση ώς τον τελευταίο του όροφο.

Στη Μονή Δαφνίου το κοινό μπορεί να εισέλθει στον ναό και σε κάποια κτίσματα, ενώ σύντομα θα είναι επισκέψιμο όλο το μνημείο. Τοποθετήθηκαν οι τρεις ιωνικοί κίονες που έκλεψε ο Ελγιν στον εξωνάρθηκα του Καθολικού. Αντίγραφα φυσικά, από τον τέταρτο κίονα που γλίτωσε και παρέμεινε στη θέση του. Στη Μονεμβασιά η Αγία Σοφία, οκταγωνικός ναός με τρούλο του 12ου αιώνα, μέρος της Καστροπολιτείας και από τα σημαντικότερα μνημεία της μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής, ετοιμάζεται για τα θυρανοίξια στις αρχές Οκτωβρίου. Στην Κάτω Πόλη καιρό τώρα χαίρονται την αναβαθμισμένη πλατεία της Χρυσαφίτισσας.

Ενέσεις ζωής σε μνημεία που έγιναν χάρις στα κοινοτικά κονδύλια του ΕΣΠΑ 2007-2013. Αλλωστε η πολιτεία ποτέ δεν έδωσε όσα έπρεπε στον πολιτισμό, ούτε τώρα. Το νέο ΕΣΠΑ 2014-2020, στο οποίο και πάλι τον πρώτο λόγο έχουν οι περιφέρειες, είναι μια ακόμη ευκαιρία για βοήθεια σε σημαντικά μνημεία της χώρας, τα οποία μπορούν να αλλάξουν, όταν αποκατασταθούν, τη θλιβερή εικόνα των πόλεων. Να δώσουν ευκαιρίες για τουριστική ανάπτυξη.

Φάκελοι ετοιμάστηκαν, άλλοι είναι στο στάδιο της προετοιμασίας και άλλοι (μην το ξεχνάμε) ήταν έτοιμοι από το 2014. Ας προσπαθήσουν οι ιθύνοντες να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος. Πολύ περισσότερο που η νέα προγραμματική περίοδος δεν εστιάζει τόσο σε υποδομές, αλλά στην ανάπτυξη του σύγχρονου πολιτισμού, τη δημιουργική και πολιτιστική βιομηχανία, τις ψηφιοποιήσεις, την επιχειρηματικότητα των νέων, την ανάδειξη του επιστημονικού έργου κ.ά.

Πηγή: Γ. Συκκά, Καθημερινή